زنگ خطر خودکشی در مدارس ابتدایی!
- روز دوشنبه ۴ آبان ماه پسر ۱۲ ساله کلاس ششم ابتدایی در اشنویه به اسم هاوره … با حلق آویز نمودن خود از لوله گاز به زندگی خود خاتمه داد …
- پنجشنبه ۷ آبان ماه بعد یک پسر بچه ده ساله تهرانی کلاس پنجم ابتدایی با استفاده از یک روسری و میله بارفیکس به زندگی خود پایان داد …
- روز یکشنبه ۱۷ آبان ماه فرشاد ۱۴ ساله در رستم کلا مازندران پس از بازگشت از مدرسه خودش را به پنکه سقفی اتاقش دار زد و به زندگی خود پایان داد …
این ها بخشی از اخباری که از شروع سال تحصیلی ۹۴-۹۵ تاکنون در رسانه کشور منتشر شده
خودكشي چند دانش آموز مقطع ابتدايي به فاصله زماني دو ماه از سال تحصیلی اتفاق ساده‌اي نيست و نبايد به راحتي از آن گذشت چرا كه اين دانش آموزان در مقطع ابتدايي بودند و بيشتر ساعات روز را در ميان همسالان خود سپري مي‌كنند. اينكه چه زمينه هايي سبب مي شود تا دانش آموز ۱۰ و ۱۱ ساله كه بايد فكر درس و مشق مدرسه بوده و به بازي‌هاي راه مدرسه و نهايتا رويا پردازي شغل آينده را داشته باشد، ميل به خود كشي پيدا مي كند نكته اي است كه بايد بيش از پيش مورد توجه قرار گيرد. اينكه چرا در جامعه ايراني، ميزان مشكلات روحي و رواني سبب شده تا دانش آموزان از راه‌هاي خودكشي الگوبرداري كرده و خيلي زود، پايان زندگي را براي خود رقم زنند. توالی این اخبار شوم و دقت در این نکته مهم که هر سه پسربچه دانش آموز مقطع ابتدایی بوده‌اند نگرانی ها در این باره را افزایش می‌دهد؛ آنقدر که بايد از متصدیان آموزش و پرورش پرسيد برای پیگیری این حوادث چه کرده‌اند و چه خواهند کرد و برنامه شان برای مقابله با اثرات شوم این اتفاق در مدارس این دانش آموزان چیست؟
در سال هاي اخير بروز آسيب هاي اجتماعي خصوصا خودكشي به گونه‌ای نگران کننده در كشور افزايش يافته و گریبان نسل نوجوان را نيز گرفته است و در اين ميان، خود كشي ميان دانش آموزان و محصلان به عنوان پديده‌اي نو ظهور، بسيار قابل تامل است. چنانكه در همین ماه جاری خبرخودكشي «هاروي» كودك ۱۱ ساله اهل اشنويه رسانه اي شد و در خبرها اين‌گونه آمد كه او خود را از لوله گاز به علت « پرداخت نشدن كمك هاي مردمي به مدرسه از طرف خانواده اش» خود را حلق آويز كرد و جان سپرد.
اگر چه مسئولان آموزش و پرورش خودكشي اين دانش‌آموز كلاس ششم به علت گفته شده را رد و تاكيد كردند مشكلات خانوادگي عامل خودكشي بوده اما پس از اين حادثه و به فاصله چند هفته اتفاق مشابهي در تهران روي داد و پسر بچه دبستاني ديگري (که ۱۰ ساله و دانش‌آموز کلاس پنجم دبستان بود) با حلق آويز کردن خود با روسري از ميل بارفيکس، دست به خودكشي زد. اتفاقي که در محله خليج فارس رخ داد و علت وقوع آن نيز در حال بررسي است.
آیا خودکشی دانش آموزان ابتدایی به فاصله چند روز، از آن دست اتفاقاتی نیست که بايد درباره آن کنکاش کرد، نگران آثار شومش بود و در راستای مراقبت از دانش آموزان هم که شده، تیم‌های ویژه تحقیق و تفحص تشکیل داد و تلاش داشت با به کار گیری نظریات کارشناسان و حتی استخدام روانشناسان، به مقابله با شیوع این حوادث تلخ همت گمارد؟!
متاسفانه بحران هاي رواني و اجتماعي خيلي زود تر از آنچه كه بايد اتفاق افتد، وارد خانواده‌هاي ايراني شده و خودكشي دانش آموزان بايد به عنوان مهم ترين زنگ خطر آسيب هاي اجتماعي در ايران مطرح و پيگيري شود.
شرايط خانوادگي، عامل مهم خودكشي
مطمئنا عواملي كه باعث پديده خودكشي مي شود و فرد خود را قانع مي كند تا حق حيات را از خود سلب كند ، از يك سو عوامل درونی فرد يعني مسائل زيست شناختي، اختلالات هورموني و مسائل روانشناختي و از سوي ديگر عوامل بيروني يعني مسائل مربوط به فاكتورهاي جامعه شناسي، اقتصادي، فرهنگي، خانواده، سيستم آموزشي و تربيتي و حتي جغرافيا در بروز حوادثي چون خودكشي بسيار نقش آفرين است.
دانش آموزي كه هنوز قادر به ادراك وسيع مناسبات اجتماعي نيست اما دست به خودكشي مي زند، بايد به دنبال عوامل درون خانواده بود و بايد وضعيت روحي و رواني و اقتصادي پدر و مادر را بررسي كرد. خانواده اي كه درگير مسائل معيشتي است و در محيط خانه در حال نزاع است، به طور حتم فرزندشان كه ناظر نزاع آنهاست، دچار يأس و نااميدي مي شود. همچنين در اين وضعيت خانواده ديگر قادر به تامين نياز عاطفي فرزند خود نخواهد بود. در اين شرايط، كودك دچار افسردگي شده و به انزوا كشيده مي شود، در نهايت اقدام به خودكشي مي كند. بنابراين، دانش آموز هنوز نابالغ است كه عوامل دروني و بيروني بتواند به طور مستقيم روي او تاثير بگذارد و اين شرايط خانوادگي متاثر از جامعه است كه میتواند در بروز این پدیده شوم نقش داشته باشد …
نباید تاثیر برنامه های آموزشي در جلوگيري از خودكشي در ميان دانش‌آموزان را نا دیده بگیریم ، نهادهايي همچون آموزش و پرورش، بهزيستي و وزارت بهداشت و درمان با بررسي وضعيت سلامت روحي خانواده مي‌توانند نقش خود را به خوبي در كاهش آسيب هاي اجتماعي دانش آموزان ايفا كنند. چرا كه سلامت فرزند برخاسته از سلامت خانواده بوده و سلامت خانواده نيز متاثر از سلامت اقتصادي و اجتماعي است.
همچنین بخوانید : اریک برن Eric Berne و موسیقی مغز کودکان را کوک می‌کند
اپيدمي خودكشي نمي تواند به صورت تقليد در ميان دانش آموزان اتفاق بيفتد، چرا كه كودك به علت محيط زندگي مشوش دچار آسيب رواني شده است و اقدام به خودكشي مي‌كند. اما دانش‌آموزي كه شرايط زندگي‌اش مشابه با همكلاسي خود است كه خودكشي كرده به احتمال زياد به بيماري رواني مبتلا مي‌شود
همه خانواده ها و مسئولان و مشاوران آموزش و پرورش باید بدانند در صورتي كه كودكي نا آرام است، نياز دارد به او كمك شود تا آرامش پيدا كند. نه اينكه با رفتارهاي پرخاشگرانه ما به نا آرامي او افزوده شود.
خلاصه مقاله :
چهار دانش آموز ابتدایی در دو ماه خودکشی کردند.
علل:
- مشکلات خانوادگی، فقر، افسردگی، الگوبرداری
اقدامات پیشنهادی:
- تشکیل تیم تحقیق
- استخدام روانشناس در مدارس
- آموزش خانواده ها
- توجه به سلامت روان دانش آموزان
- نقش نهادها: آموزش و پرورش، بهزیستی، وزارت بهداشت
هشدار: اپیدمی خودکشی در بین دانش آموزان
