نقش ژنتیک و محیط در تعیین هوش
در یک تجزیه و تحلیل جدید پژوهشگران به این نتیجه رسیدند که مغز بزرگتر به معنای داشتن ضریب هوشی(IQ) بالاتر نیست.
اهمیت ساختار مغز نسبت به حجم مغز هنگام مقایسه گونههای مختلف موجودات آشکار میشود. اگر به اندازه مطلق مغز توجه شود، بزرگترین مغز متعلق به نوعی نهنگ گوشتخوار است. نتایج مشابه دیگری نیز وجود دارد که نشان میدهد ضریبهوشی نمیتواند به این عوامل بستگی داشته باشد. بنابراین آنچه سبب تمایز انسان هوشمند برای تفاوت در عملکرد شناختی میشود ساختار مغز است.
در انسانهای هوشمند، نشانههایی وجود دارد که نشان میدهد ارتباط بین ضریب هوشی و حجم مغز چندان قابل قبول نیست.
به عنوان مثال، تفاوت در اندازه مغز زنان و مردان کاملا اثبات شده است، اما هیچ تفاوتی از لحاظ عملکرد تست جهانی ضریب هوشی بین زنان و مردان وجود ندارد.
مثال دیگر، افراد مبتلا به سندروم مگالنسفالی(megalencephaly) هستند که در آن حجم مغز افراد بسیار بزرگتر از اندازه عادی است در حالیکه ثابت شده است به طور معمول این افراد از لحاظ عملکرد در تست ضریبهوشی نسبت به متوسط افراد در سطح پایینتری قرار دارند. بنابراین، به نظر میرسد جنبههای ساختاری مغز در عملکرد شناختی انسان مهمتر از اندازه مطلق مغز باشند.
همچنین بخوانید : درمان طبیعی افسردگی با خاک بازی و ذهن آرام، دانش آموز شاد
تیم پژوهشی دانشگاه اونتاریو کانادا به تازگی اعلام کرده : “هیچ چیز بعنوان شاخص IQ یا شاخص هوش عمومی وجود ندارد. با نگاهی به داده ها نتیجه نهایی حاصل آن است که مفهوم کلی IQ – یا داشتن IQی بالاتر – یک داستان غیر واقعی است.”
اما دانشمندان به مجموعه ویژگی هایی رسیده اند که به ظاهر نشان دهنده ی هوش هستند. مثلاً اگر شما از خانواده ای باهوش باشید، به احتمال زیاد باهوش خواهید بود. مطالعات بر ساختار بخش هایی از مغز دو قلوهای همسان و نیز غیرهمسان – مانند بخشهای مربوط به مهارت های زبانی و شناختی – نیز تشابه مورد نظر را نشان داد.
این تأثیرپذیری بالای هوش از ژنها را مشخص می سازد؛ همچنین فرزندان بزرگتر خانواده بهره هوشی بیشتری دارند؛ در اینجا نه تنها عوامل زیست شناختی، که عامل روانشناختی ‘بزرگتر بودن’ نیز تعیین کننده است. اگر گاهی مشکل بی خوابی شبانه دارید یا دوست دارید نیمه شبها ساز بنوازید، اینها نیز با شرایط خاصی نشان ضریب هوشی اند.
این پژوهش در نشریه Neuroscience and Biobehavioral Reviews منتشر شده است.
خلاصه مقاله :
- حجم مغز به تنهایی هوش را تعیین نمیکند.
- ساختار مغز، مانند تعداد اتصالات بین سلولهای عصبی، نقش مهمتری دارد.
- ژنتیک و عوامل محیطی نیز بر هوش تاثیر میگذارند.
- هیچ “شاخص هوش” واحدی وجود ندارد.
- مغز بزرگتر همیشه به معنای هوش بیشتر نیست.