علل پیچیده ناتوانی های یادگیری: بررسی عمیق عوامل متعدد
ثابت شده است كه علل بروز ناتوانی های یادگیری نسبتا مبهم است برخی از مشكلات كنونی درباره ی مفهوم ناتوانی های یادگیری بازتابی است از ناتوانی ما در اشاره ی دقیق به علل بروز ناتوانی های یادگیری كه شاهدش هستیم. روشن است كه آگاهانه یا ناآگاهانه مساله علل بروز ناتوانی های یادگیری را به فراموشی و بی توجهی می سپاریم بر حسب درك ما از ناتوانی های یادگیری و نگرش اولیه حرفه ای ما ( پزشكی ، روان شناسی ، تعلیم و تربیتی ) نسبت به ناتوانی های یادگیری ممكن است ما به علل خاصی توجه پیدا كنیم تا آن كه به رابطه ی علّی دشواری بپردازیم .
اما تجربه ی گذشته و عمل كنونی به ما ثابت می كند كه ناتوانی های یادگیری مفهومی چند رشته ای است و ارتباط بین متخصصان رشته های مختلف در این امر باید برقرار باشد .
الف) عوامل آموزشی
۱- تدریس ناكافی و ناصحیح به كودكان
۲- عدم فراگیری معلم از مهارت های لازم جهت تدریس درسهای پایه در مدارس
۳- توقعات فوق العاده بالا یا فوق العاده پایین معلمان
۴- برنامه ریزی و طرح برنامه ی آموزشی ضعیف
۵- عدم فعالیتهای برانگیزنده
۶- تدریس عملی ناصحیح
۷- عدم آموزش مهارت های اجتماعی ، یادگیری و حركتی و جسمی و
عدم پرداختن به یادگیری های زبان شفاهی
۸- استفاده نادرست از روشها و مداد و برنامه درسی
ب) عوامل محیطی
عوامل محیطی بسیاری وجود د دارد كه می تواند به پیچیدگی ناتوانی های یادگیری بیفزاید و حتی شاید سبب ساز آن باشد .
– تغذیه بهداشت سلامتی
انگیزش ضعیف توجه ناكافی و ضعف در انجام كار بر اثر گرسنگی و وجود رنگ ها و مزه های مصنوعی در غذاها طبق نظر فاین گولد روی تحرك بیش از حد كودك موثر است .
سرماخوردگی مزمن ، مشكلات تنفسی ، آلرژیها و … در ناتوانی یادگیری كودك موثر است .
سقوط ، آسیب دیدگی مغزی ، ضربه وارد به سر و … در ناتوانی یادگیری موثر است .
– تحریك حسی
كودك در حال رشد نیازمند درون دادهای حسی است تا درباره محیط و خود و هر دو بیاموزد یعنی كودك به تجربه هایی نیاز دارد تا بیاموزد كه چگونه بیاموزد .
– تحریك زبانی
زبان به واسطه ی نقشش در تفكر و یادگیری سایر مهارتها در محیط زندگی كودك جایگاه ویژه ای دارد و ممكن است ناتوانی كودك از نبود مدل های درست در اوایل رشد وی سرچشمه گرفته باشد .
– رشد اجتماعی و عاطفی
بسیاری از كودكان مبتلا به ناتوانی یادگیری مضطرب ، نامطمئن و بی اختیار و سركش هستند كه ممكن است این رفتارها با فقدان امنیت طبیعی ، ثبات محبت و گرمی و پذیرش در منزل و محیط مدرسه پیوند داشته باشد .
ج) عوامل روانی
امكان دارد كودكان مبتلا به ناتوانی های یادگیری در عملكردهای روانی پایه چون ادراك ، حافظه و شكل درون به مفاهیم اختلال داشته باشند .
د- عوامل فیزیولوژیكی
بسیاری از متخصصان بر این باورند كه علل اساسی و عمده ناتوانی های یادگیری آسیب دیدگی مغزی ، شدید یا جزیی و صدمه وارده به دستگاه عصبی و مركزی است.
ه- عوامل ژنتیكی
شواهدی در دست است كه نشان می دهد ناتوانی های یادگیری احتمالا در برخی خانواده ها بیش از دیگران دیده می شود در واقع عوامل ژنتیكی در شمار وسیعی از ناتوانی های یادگیری نقش دارد .
همچنین بخوانید : افراد مشهور دنیا با ناتوانی های یادگیری و هفت قدم تا کنترل عصبانیت
ز – عوامل بیوشیمیایی
اختلال های گوناگون متابولیكی در حكم عواملی هستند كه موجب ناتوانی های یادگیری می شوند مثل هایپوگلیسمی ، كم كاری تیروئید و …
و- عوامل پیش ، هنگام و بعد از تولد
ژ- تاخیر رشد
بندر ، دهریش ، جانسكی ، لانگ فود … اظهار می دارند كه عدم ظهور علائم رشد برخی از كودكان مبتلا به ناتوانی یادگیری ممكن است از تاخیر رشد برخی اجزای دستگاه عصبی مركزی سرچشمه گرفته باشد كه این گونه كودكان پس از بزرگتر شدن بر این مشكلات غلبه می كنند .
چ- نقص جزیی در كار مغز
به نظر می آید هر گونه نتیجه گیری درباره ی حیاتی بودن آسیب دیدگی مغزی در كودكان مبتلا به ناتوانی یادگیری در بهترین شرایط فقط جنبه تجربی و آزمایشی دارد .
سبب شناسی بیش از هر موضوع دیگر به موضوع پیش گیری تكیه دارد .
خلاصه مقاله :
- آموزشی: تدریس نامناسب، معلم ناکارآمد، برنامه ریزی ضعیف، و غیره.
- محیطی: سوء تغذیه، مشکلات سلامتی، تحریک نامناسب، و غیره.
- روانی: اختلال در عملکردهای پایه روان.
- فیزیولوژیکی: آسیب مغزی، نقص عصبی.
- ژنتیکی: سابقه خانوادگی.
- بیوشیمیایی: اختلالات متابولیک.
- قبل، حین و بعد از تولد: تاخیر رشد، نقص جزئی در عملکرد مغز.
- نکته: علت یابی برای پیشگیری ضروری است.
مرسی مفید بود